Airiños, airiños, aires

Airiños, airiños, aires,
airiños da miña terra,
airiños, airiños, aires,
airiños levaime a ela.

Sin ela vivir non podo,
non podo vivir contenta,
que a donde queira que vaia
cróbeme unha sombra espesa.
Cróbeme unha espesa nube
tal preñada de tormentas,
tal de soidás preñada
que a miña vida envenena.
Levaime, levaime, airiños,
como unha folliña seca,
que seca tamén me puxo
a callentura que queima.
¡Ay! si non me levás pronto,
airiños da miña terra,
si non me levás, airiños,
quisais xa non me conesan,
que a frebe que de min come
vaime consumindo lenta,
e no meu corazonciño
tamén traidora se ceiba.

[…]

Levaime, levaime, airiños,
levaime a donde espera
unha nai, que por min chora,
un pai que sin min n´alenta,
un irman por quen daría
a sangue das miñas venas,
e un amoriño, a quen alma
e vida prometera.
Si pronto non me levades
¡ay! morrerei de tristeza,
soia, nunha terra estraña
donde estraña me alomean,
donde todo canto, miro,
todo me dice ¡Estranxeira!

¡Ay! miña probe casiña!
¡Ay! miña vaca vermella,
años que balás nos montes
pombas qu´arrulás nas eiras,
mozas que atruxás bailando
redobre das castañetas,

[…]

¡Ai! quen fora paxariño
de leves alas lixeiras
¡Ai! con que prisa voara
toliña de tan contenta,
para cantar á alborada
nos campos da miña terra!
Agora mesmo partira,
partira como unha frecha,
sin medo as sombras da noite,
sin medo a noite negra;
e que chovera ou ventara,
e que ventara ou chovera,
voaría, voaría
hasta que alcansase a vela.
Pero non son paxariño
e irei morrendo de pena,
xa en lagrimas convertida,
xa en sospiriños desfeita.

[…]

Non permitás que aquí morra,
airiños da miña terra,
que inda penso que de morta
hei de sospirar por ela.
Aínda penso, airiños, aires,
que dimpois de morta sea
e aló polo campo santo,
donde enterrada me teñan,
pasés na calada noite
runxindo antre a folla seca,
ou murmurando medrosos
antre as brancas calaveras;
inda dimpois de mortiña,
airiños da miña terra,
Heivos de berrar: “ ¡Airiños,
airiños, levaime a ela!

Haizetxo, haizetxo, haize



Haizetxo, haizetxo, haize,
nire lurreko haizetxo,

haizetxo, haizetxo, haize,

Haizetxo eraman nazazue beragana.

Bera gabe ezin bizi,

ezin bizi pozik,

edonora noala

itzal trinko batek estaltzen nauela.

Hodei trinko batek estaltzen nau,

ekaitzez hain betea,

bakardadez hain betea,

nire bizia pozoitzen duela.

Eraman nazazue, eraman nazazue haizetxo,

hosto siku bat bezala,

sikatu ninduen ere

erretzen duen berotasunak.

Ai! Arin eramaten ez banauzu,

nire lurreko haizetxo

eramaten ez banauzu, haizetxo,

baliteke ni ez ezagutzea,

nitaz jaten duen sukarrak

ni higatzen doa geldiro,

eta nire bihotzatxoan

traidore ere errekurik erakutsi gabe.

[…]

Eraman nazazue, eraman nazazue, haizetxo,

eraman nazazue zain dauden

ama batengana, nigatik negar egiten duena,

ni gabe arnasten ez duen aita batengana,

neba batengana, beragatik emango nuen

nire zainetako odola,

maite batengana, nori arima

eta bizia hitzeman nion.

Arin eramaten ez banauzue

ai! tristuraz hilko naiz,

bakarrik, lur arrotz batean,

non arrotzat hartzen nauten,

non begiratzen dudan guztiak,

guztiak esaten dit: Atzerritarra!


Ai! Nire etxe koitadua!

Ai! Nire behi ilehori,

mendietan bee egiten duzuen arkume,

larrainetan urrumatzen duzuen uso,

dantzatzen erotzen duzuen neskato,

kriskitinen errepika.

[…]

Ai! Nor izango zer txoritxo

hego arinekoa,

Ai! Zer arin hegaz

pozaz zoratzen,

egunsentiari abesteko

nire lurraren landetan!

Oraintxe bertan irten,
ziztu bizian irten,

gaueko itzalen beldurrik gabe,

gau ilunaren beldurrik gabe;

euri ala haize,
euri ala haize,

hegan egingo zuen

ikustea lortu arte.

Baina ez naiz txoritxo

eta penaz hilko naiz,

malkoetan bihurtua jada,

hasperenetan desegina jada.

[…]

Ez onartu hemen hiltzea,

nire lurreko haizetxo,

hilda ere pentsatzen dut

beragatik hasperendu behar dudala.

Pentsatzen dut ere, haizetxo, haize,

hilda egon eta gero,

eta kanposantuatik,

non lurperatuta naukaten,

gau isilean pasatzerakoan,

hosto sikuaren artean orro egiterakoan,

edo beldurrez xuxurlatzean

burezur zurien aurrean,

hilda egon eta gero ere,

nire lurreko haizetxo,

oihakatuko dizuet: “Haizetxo,

haizetxo, eraman nazazue beragana!”

TRADUCIÓN AO EUSQUERA DE MARIA MENTXAKA ELORDUI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

DESCARGAR CARTEL-POEMA

descargar-pdf
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

< VOLVER A ROSALÍA É MUNDIAL